Nie ma wątpliwości, że zabawa odgrywa bardzo ważną rolę w kształtowaniu się osobowości dziecka. To kluczowy składnik rozwoju intelektualnego, fizycznego, emocjonalnego, a także społecznego maluchów, zwłaszcza w wieku przedszkolnym. Nie byłaby ona jednak często możliwa, gdyby nie dobór odpowiednich zabawek. To właśnie one motywują dzieci do działania, pomagają im w poznawaniu rzeczywistości oraz w budowaniu postawy wobec otoczenia. Obecnie oferta rozmaitych lalek, klocków czy pluszaków jest na tyle szeroka, że niejeden rodzic stoi przed ogromnym dylematem. Pozostaje więc zadać pytanie: jakie zabawki wpływają korzystnie na rozwój dziecka?
Podstawowe funkcje zabawek
W ostatnich latach coraz częściej mówi się o roli edukacyjnej, jaką pełnią w wieku przedszkolnym zabawki. Odpowiednio dobrane dostarczają maluchom upragnioną rozrywkę, a jednocześnie rozwijają wyobraźnię i uczą podejmowania różnych decyzji. Z tego względu dużą popularnością cieszą się ostatnio zabawki edukacyjne, które zostały zaprojektowane w taki sposób, aby przekazywać podstawowe pojęcia o świecie, a także wspomagać rozwój poszczególnych zmysłów.
Warto jednak pamiętać, że czasami proste rozwiązania okazują się najbardziej skuteczne. Doskonałym tego przykładem są drewniane klocki dla dzieci, które wpływają korzystnie na rozwój logicznego myślenia, wyobraźnię, a nierzadko przekazują także najmłodszym pojęcia miary oraz podstawowe informacje o figurach geometrycznych. Sprawdzają się one idealnie w zabawach konstrukcyjnych, za sprawą których Twój maluch zostanie zachęcony do twórczej aktywności.
Odpowiednio dobrane zabawki wpływają nie tylko na rozwój zmysłów i kreatywności dzieci. Jak widać na powyższym przykładzie, skłaniają najmłodszych do podejmowania aktywności, ale co istotne: powinny zachęcać do współdziałania z rówieśnikami. Jeśli są właściwie dobrane do wieku i zdolności malucha, to pomagają mu również kształtować posiadane umiejętności, ale jednocześnie wzmacniają motywację do działania. Zabawka ma tak naprawdę na celu powtarzać, ugruntować, ale i usystematyzować pojęcia, które maluch nabył w trakcie zabawy.
Nietrudno zatem się domyślić, jak ogromną rolę we wspomaganiu rozwoju dziecka pełnią zabawki. Przed ich zakupem, warto zatem dokładnie zastanowić się, czy wybrany produkt, poza dostarczaniem rozrywki, niesie ze sobą określoną wartość dydaktyczną. Jakie więc zabawki warto kupować dzieciom?
Jakie zabawki wybrać dla dziecka?
Obecnie półki sklepowe uginają się pod ciężarem rozmaitych zabawek, zwłaszcza tych z plastiku. Bardzo często nie spełniają one swojej najważniejszej roli, a więc łączenia rozrywki z nauką i pobudzaniem kreatywności. Wybierając zabawki, należy również pamiętać, aby były one atrakcyjne, ale i bezpieczne dla dziecka. Te wykonane z plastiku (szczególnie z niższej półki cenowej) mogą ulegać łatwo zniszczeniom, które skutkują powstaniem ostrych krawędzi lub ryzykiem połknięcie oddzielonych, niewielkich elementów. Nie należy również zapominać, że wiele współczesnych zabawek zasilanych jest przez małe baterie, które mogą okazać się niebezpieczne, jeśli trafią do rąk malucha.
W ostatnim czasie coraz więcej rodziców decyduje się na zakup drewnianych zabawek, które są bardziej bezpieczne, ale zarazem wpływają korzystnie na rozwój dzieci w wieku przedszkolnym. Są nie tylko wykonane z naturalnych, ekologicznych materiałów, ale za sprawą swojej wysokiej wytrzymałości bardzo trudno jej uszkodzić. W rezultacie, maluchom nie zagraża ryzyko powstania ostrych krawędzi czy połknięcia małych elementów.
Dodatkowo, zabawki z drewna wpływają pozytywnie na pobudzanie kreatywności oraz na skupienia dziecka. Prosta konstrukcja klocków, układanek czy drewnianych puzzli stanowi kluczowy element zabaw konstrukcyjnych i dydaktycznych, w których liczy się pomysłowość i umiejętność podejmowania samodzielnych decyzji. Zabawa polegająca na tworzeniu różnych konstrukcji sprzyja także budowie relacji Twojego dziecka z rówieśnikami. W sprzedaży dostępnych jest obecnie wiele klocków i drewnianych układanek dla dzieci, dzięki którym maluch przyswaja w trakcie zabawy nowe pojęcie np. litery, słowa czy liczby. Ponadto, plastikowe zabawki wzbogacone są nierzadko o dźwiękowe i świetlne elementy, które tylko na krótki czas wzbudzają zainteresowanie u najmłodszych. Bardzo często niosą ze sobą znikomą wartość edukacyjną, a za to wpływają negatywnie na koncentrację dziecka.
Wybierając zabawki dla swojego dziecka, zwróć także uwagę, czy pomagają one rozwijać sprawności ruchowe oraz zdolności manualne. W pierwszym przypadku niezawodne okażą się np. skakanki, klik-klaki czy pierścienie zręcznościowe, z kolei w drugim nieocenione okażą się rozmaite sznurowanki i nawlekanki.
Wybór zabawki a wiek dziecka
Bardzo często można spotkać się z twierdzeniem, że zabawki powinny być dopasowane do wieku i etapu rozwoju, a więc właściwości psychicznych i fizycznych dziecka. Różnicują się one także pod względem charakteru zdobywanych doświadczeń oraz rodzaju i miejsca zabawy. Dla przykładu: dzieciom w wieku od około 2 do 3 lat, u których rozwija się coraz lepiej koordynacja ruchowa, sprawność manualna oraz wyobraźnia, zaleca się stosowanie takich zabawek, jak np. klocki, proste puzzle, kolejki lub zabawki do popychania.
Najczęściej na etykietach czy podstronach produktowych załączone są informacje na temat sugerowanej granicy wiekowej, dlatego rodzice nie powinni lekceważyć tej informacji. Z drugiej strony sztywne przypisanie danej zabawki określonemu rodzajowi zabawy lub wychodzenie z założenia, że jakaś zabawka nie pasuje do wieku malucha, nie zawsze przynosi dobre skutki. W tej kwestii zwykle warto podążać za dzieckiem, dawać mu możliwość podejmowania decyzji - oczywiście tylko wtedy, jeśli nie zagraża ona jego bezpieczeństwu.
To, czym bawi się Twoje dziecko wpływa na kształtowanie się jego osobowości. Warto więc dokładnie przemyśleć wybór zabawek, które powinny jednocześnie uczyć, ale i być atrakcyjne w oczach dziecka.
