Stanie się przedszkolakiem to dla każdego dziecka duża zmiana, zresztą nie tylko dla niego, bo od tej pory zmienia się życie wszystkich domowników – ktoś musi dziecko do przedszkola zaprowadzić, później odebrać, jeśli rodzice pracują, trzeba zastanowić się nad tym, kto będzie sprawował opiekę w przypadku ewentualnej choroby i tak dalej. Słowem – organizacja dnia ulega zmianom, czasem takim o sto osiemdziesiąt stopni.

Wielu rodziców, widząc coraz większą liczbę sklepów z zabawkami dla dzieci i różnorodność propozycji, stoi przed trudnym wyborem – co wybrać, aby zabawka nie tylko cieszyła, ale też rozwijała młodego człowieka. Poniżej kilka przydatnych wskazówek.

Na rynku można spotkać obecnie mnóstwo zabawek dla dzieci w każdym przedziale wiekowym, w wielu wariantach kolorystycznych, skierowanych do miłośników konkretnych bajek i bardziej uniwersalnych. Bardzo dużo zabawek i pomocy edukacyjnych zaczyna się jednak reklamować jako rosnące wraz z dzieckiem. Czy możliwe jest to, aby zabawka spełniała swoją funkcję zarówno w przypadku dwulatka, jak i pięciolatka? A może to jedynie chwyt marketingowy mający napędzić sprzedaż? Osobiście wychodzę z założenia, że takie produkty istnieją, niemniej poza ich pierwotną funkcjonalnością sporo zależy od rodziców czy nauczycieli, bo to oni, wspólnie z dziećmi, mogą dać drugie czy kolejne życie zabawce. Natomiast prawdą jest, że określenie to jest często nadużywane i wtedy rzeczywiście staje się jedynie pustym sloganem.

Czy rozwój motoryki dużej może wpływać na rozwój innych umiejętności dziecka? Odpowiedź jest jednoznaczna – tak! Czasem jako rodzice nie zastanawiamy się nad tym, jaki wpływ na dziecko ma to, gdzie jest, czym się zajmuje i czym się bawi. To jednak wbrew pozorom bardzo istotne dla jego rozwoju fizycznego, emocjonalnego i doskonalenia umiejętności, które przydadzą się na późniejszych etapach edukacji, a przede wszystkim w dorosłym życiu.

Pierwsze lata życia dziecka są bardzo istotne, bo wpływają na jego dalszy rozwój. To czas intensywnej nauki – chodzenia, mówienia, doskonalenia precyzji ruchów, poznawania siebie i otoczenia, reakcji na różne sytuacje i emocje. Młody człowiek to doskonały obserwator, ciekawy świata odkrywca, którego zadziwia to, co nam, dorosłym, już spowszedniało (swoją drogą – to właśnie dzięki dzieciom odkrywamy wiele rzeczy na nowo). Warto zatem stwarzać optymalne i bezpieczne warunki do rozwoju dzieciom, pozwalać eksperymentować i doświadczać, podążać za młodym człowiekiem i jego zainteresowaniami, bo to zaprocentuje w przyszłości. Ten pęd do wiedzy z czasem osłabnie, więc wykorzystajmy czas wzmożonej częstotliwości pytań o to, co nas otacza, jak najlepiej.

Integracja sensoryczna – czym w ogóle jest? Integracja sensoryczna (SI) to odbieranie w sposób prawidłowy wrażeń zmysłowych poprzez wzrok, słuch, węch, smak, dotyk. Prawidłowa integracja sensoryczna zdecydowanie pomaga dziecku, a potem dorosłemu w codziennym życiu. Jeśli wszystko przebiega we właściwy sposób, dziecko odbiera i przetwarza bodźce sensoryczne adekwatnie do sytuacji.

Niestety u dzieci coraz częściej obserwuje się nadwrażliwość na bodźce lub też sytuację odwrotną – wrażliwość ta jest zbyt niska. Zarówno jeden, jak i drugi przypadek może sprawiać wiele trudności w różnych aktywnościach dziecka w domu, przedszkolu, na placu zabaw czy w szkole.

Kiedy integracja sensoryczna nie przebiega prawidłowo, u dziecka można także zaobserwować wiele trudności w zachowaniu czy kontaktach społecznych. Nieprawidłowy rozwój integracji sensorycznej ma związek z nieprawidłowym rozwoju układu nerwowego.

Lato w pełni. Lipiec zbliża się ku końcowi. A my kontynuujemy nasz cykl, w którym przedstawiamy Wam nasze propozycje zabawek, gier i pomocy edukacyjnych. Takich, które naszym zdaniem są szczególnie warte polecenia.  

Organizacja przestrzeni w domu, w którym pojawia się mały człowiek, to ważne zadanie dla rodziców lub opiekunów. Pozornie ma ono niewiele wspólnego z zabawą oraz rozwojem dziecka, niemniej to, jak zaadaptujemy najbliższe otoczenia dziecka do jego potrzeb, będzie miała w dłuższej perspektywie duże znaczenie dla rozwoju jego kluczowych umiejętności w różnych obszarach.

Kiedy myślę o organizacji przestrzeni, która będzie przyjazna dziecku, pierwszym, na co zwróciłabym uwagę, jest dostosowanie umeblowania, wyposażenia i sprzętów do wieku, możliwości i zainteresowań dziecka. Niskie półki, na których łatwo wyeksponować zabawki i pomoce edukacyjne, pozwolą na to, by dziecko samo po nie sięgało i decydowało o aktywnościach, na jakie w danej chwili ma ochotę. Takie rozwiązanie to także duże ułatwienie, dla rodziców, którzy nie muszą ciągle podchodzić i podawać dzieciom przedmiotów, ale przede wszystkim to korzyść dla dziecka, które od najmłodszych lat buduje w sobie poczucie sprawczości i własnej wartości, stając się przy tym samodzielne. Oczywiście należy zadbać o to, by wyeksponowane i dostępne dla dziecka materiały były bezpieczne w użyciu i dostosowane do jego wieku i możliwości.

Ruszamy z pierwszym z kilku planowanych cykli artykułów. W cyklu Gruchotki polecają! Będziemy co miesiąc przybliżać Wam kilka zabawek oraz pomocy edukacyjnych, które naszym zdaniem zasługują na szczególną uwagę w danym momencie. Mamy nadzieję, że te podpowiedzi okażą się pomoce podczas zakupów, a forma ich przekazania będzie przyjemna w odbiorze.

Pomimo że czerwiec powoli zbliża się do końca, uznaliśmy, że warto jeszcze w tym miesiącu wrzucić kilka sugestii. A zatem... startujemy!

Dzieci to skarbnica wiedzy, ale zanim tę wiedzę posiądą, chłoną wszystko, co napotkają na swojej drodze. Mam tu na myśli słownictwo i wiedzę przede wszystkim z najbliższego otoczenia, to jest rodziny, podwórka, przedszkola, rówieśników. Aby wiedza ta była bogata w to, co ważne i kształtujące młodego człowieka całościowo, warto pamiętać, że bardzo dużo leży po naszej stronie - dorosłych. Oprócz tego, że nasza mowa powinna być jak najbardziej poprawna językowo, to sposób wypowiadania się jest równie ważny. I powiem to także z własnego doświadczenia - już na etapie ciąży, kiedy moje dziecko kopało mnie z każdej strony, rozmawiałam z nim, a kiedy się urodziło, widząc, jakie ma potrzeby i trudności, starałam się  z nim o tym rozmawiać. Czasem czułam bezsilność, zmęczenie albo zupełnie odwrotnie - miałam mnóstwo pomysłów na to, jak spędzić wspólny czas - wszystko to mówiłam na głos i opisywałam swojemu dziecku. Nie będę ukrywała, że dokładność opisów, używanie różnorodnych słów, czyli rzeczowników, czasowników,  przymiotników, przysłówków, a przy tym dokładne opisywanie tego, co robię ja, moje dziecko, co robią i czują inni, sprawiło, że moja córka  w wieku lat trzech ma ogromny zasób słownictwa i bogatą wiedzę o świecie. Dla mnie niezwykłe jest to, jak świadomie tak małe dziecko operuje mową i dopytuje o to, co jeszcze nieznane.

Dziecko zanim posiądzie umiejętność czytania, musi przejść przez kolejne etapy, które pomogą później posiąść w sposób naturalny różne umiejętności językowe. Maluch z natury jest bardzo ciekawy i szczery w tym, co robi, dlatego chętnie podejmuje się nowych zadań.

Nasza postawa jako dorosłych, opiekunów, nauczycieli, powinna być z jednej strony wspierająca, z drugiej podążająca za dzieckiem, powinna opierać się w głównej mierze na obserwacji. Niektórym z nas wydaje się, że niemowlę czy małe dziecko nie rozumie tego, co mówimy, bo „to zbyt trudne”, niestety jest to błędne rozumowanie. Otóż wybór odpowiednich zabawek dla dziecka od urodzenia, nasze początkowe monologi, opowiadania, nazywanie tego, co nas otacza, i tego, co robimy, sprawia, że u dziecka rozwija się nie tylko wiedza o świecie, ale jest to także dobry wstęp do rozwoju mowy.

Nasz język ojczysty nie należy do łatwych, stąd im więcej poprawnej mowy wyjdzie z naszych ust, gdy dobierzemy do tego odpowiednie zabawki, tym łatwiej będzie dziecku nabyć różne umiejętności. Wcale nie chodzi tu o przyspieszanie edukacji dziecka ani o przyspieszenie procesu mowy, ale o rozsądnie dobrane zabawki i nasze podejście do tego tematu.

Ortografia to jedna z najtrudniejszych umiejętności, które dziecko nabywa na różnych etapach swojej edukacji. To dział, który przez wielu dorosłych jest wspominany jako ten znienawidzony do nauki, jako coś robionego „za karę”, kojarzącego się z pisaniem po kilkanaście razy – czy nawet więcej – tego samego wyrazu w zeszycie, by utrwalić jego pisownię. Dla dzieci, zwłaszcza na początku ich przygody z ortografią, bywa ona z kolei po prostu niezrozumiała, bo przecież różnic w wymowie pomiędzy „ż” i „rz”, „h” i „ch” czy „u” i „ó” nie ma, dlaczego więc jedne wyrazy zapisujemy tak, a drugie inaczej? Pytani o to zagadnienie rodzice nie zawsze potrafią odpowiedzieć, czemu tak naprawdę trudno się nawet dziwić. Bo skoro sami wspominają naukę ortografii jako coś mało przyjemnego, to jak mają pokazać własnym pociechom, że dział ten nie jest taki straszny, jak go malują?

Liczby otaczają nas zewsząd i dziecko od najmłodszych lat spotyka się z nimi. Klasyczny przykład stanowi pytanie: „ile masz lat?”, oglądanie butów różnych wielkości  
i zwracanie uwagi na ich rozmiar, korzystanie z kalendarza, przyglądanie się w sklepach cenom umieszczonych na produktach, na zabawkach, książkach – wokół jest pełno liczb.  

Z liczeniem wbrew pozorom mamy styczność od maleńkości. Wielokrotnie dziecko słyszy: „ale jesteś duży/duża”, „zjedz, proszę, jeszcze dwie łyżki zupy”, „załóż drugą skarpetkę”, „możesz zjeść jeszcze jedno ciastko”. Jeśli dziecko od najmłodszych lat zostanie właściwie pokierowane podczas spotkań z liczbami (w kierunku ich znajomości, liczenia i prostych działań), to nauka matematyki na dalszych etapach pójdzie mu sprawnie. Wówczas proces uczenia się matematyki będzie przebiegać w sposób naturalny, a przede wszystkim wynikać będzie z ciekawości dziecka. Dzieci rodzą się jako „czysta tablica”. I na tej tablicy dzięki nam – rodzicom, opiekunom, nauczycielom i innym – zapisuje się wszystko, co maluch poznaje. 

Niejednokrotnie rodzice, wybierając zabawkę dla swej pociechy, kierują się płcią dziecka. Wyboru dokonuje się na przykład zgodnie z podziałem na dwa kolory:  niebieski i róż, ograniczając przy tym obszerny wachlarz możliwości. Czasem robimy to, biorąc pod uwagę własny gust, czasem jest to dla nas po prostu coś naturalnego, utrwalanego przez lata w naszej świadomości przez społeczne oczekiwania.

Wybierając zabawkę dla maluszka, warto kierować się po prostu zdrowym rozsądkiem.  Pamiętajmy o tym, że zabawka musi być dostosowana przede wszystkim do wieku dziecka, aby mogło ono czerpać radość z zabawy i przeżytych doświadczeń.

Dokonując wyboru spośród wielu dostępnych na rynku pomocy i zabawek, dobrze jest poświęcić chwilę na kwestię bezpieczeństwa zabawki, tj. brać pod uwagę tylko te, które posiadają stosowne atesty. Kolejna ważna wskazówka przy selekcji sposób mnóstwa dostępnych zabawek to jej funkcjonalność oraz przeznaczenie. Warto zastanowić się nad tym, na rozwoju której płaszczyzny nam zależy, ale przede wszystkim - czy to będzie dla dziecka dobre, odpowiednie do jego wieku, możliwości, czy rzeczywiście ono tego pragnie i potrzebuje.

Rynek zabawek zdaje się już pękać w szwach, a jednak wciąż powstają kolejne propozycje dla dzieci w każdym wieku. Producenci, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rodziców, często opatrują swoje produkty określeniami "edukacyjna zabawka", "nauka i zabawa", "zabawka Montessori", "kreatywne zabawki" itd. Wiedzą, że takie słowa przyciągną klientów, bo zdecydowana większość rodziców właśnie tego oczekuje od rzeczy, które kupuje swoim pociechom – ma być ciekawie, ale też edukacyjnie. Problem stanowi jednak to, że obecnie co druga zabawka zostaje opatrzona mianem edukacyjnej, choć nie zawsze ma to wiele wspólnego z rzeczywistością. W tym gąszczu propozycji łatwo się zgubić lub przeoczyć coś, co rzeczywiście jest godne uwagi. Dziś skupimy się na tym, czym warto się kierować przy wyborze zabawki dla najmłodszej grupy użytkowników – dla niemowląt.

Oferta sklepów z zabawkami i akcesoriami dla dzieci może przyprawiać o ból głowy. Wielu rodziców, a także osób mających w bliskiej rodzinie takie dwuletnie maluchy, zastanawia się, jakie zabawki okażą się nie tylko atrakcyjne dla małego dziecka, ale także bezpieczne i dostosowane do jego rozwoju. Sprawdź, jakie mamy propozycje.

Właściwe dostosowanie zabawki do wieku dziecka i fazy jego rozwoju sprawia, że jest ono w stanie podołać przeszkodom i problemom, które napotka podczas obcowania z zabawką, jest w stanie wynieść dla siebie naukę z kontaktu z zabawką, staje się zmotywowane i spełnione dzięki odpowiedniemu stymulowaniu procesów myślowych. Kreatywne zabawki dla dwulatka pomogą mu odkryć świat, warto zadbać, by były estetycznie wykonane, przez co nauczą go wrażliwości na piękno i ukształtują jego gust.

Motoryka mała to nic innego, jak różnego rodzaju ćwiczenia palców dłoni i samych dłoni. Zaburzenia wynikające z nieprawidłowego rozwoju motoryki małej mogą powodować wiele trudności w codziennym życiu, a młodszym wieku - w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzących do samodzielności, wykonywaniu ćwiczeń grafomotorycznych, wycinaniu itp.

Rozwój motoryki małej warto świadomie kształtować i rozwijać, ale wcale nie trzeba do tego mozolnych ćwiczeń, które zniechęcają dziecko. Warto zadbać o taki dobór aktywności, które poprzez zabawę rozwiną u dziecka pracę palców i dłoni.

Rozwój dziecka jest permanentny, a w pierwszych latach życia dziecko przechodzi wyjątkowe skoki milowe. Jego postępy są szybkie, zaskakujące choć często towarzyszą temu trudności. Czy możemy mu pomóc? Oczywiście, że tak. Dziecko najszybciej rozwija się przy rodzicach, którzy otaczają go miłością i odpowiednimi warunkami do rozwoju. Od rodziców zależy w dużej mierze, co trafi w ręce ich dziecka. Czy zabawka będzie spełniać wszystkiego wymogi bezpieczeństwa i będzie na tyle kreatywna, aby pobudzić jego wyobraźnię i twórcze działania. 

Ostatnio coraz częściej słyszy się o metodzie Montessori. Na czym ona polega i jaki ma wpływ na rozwój młodego człowieka? Sprawdźcie poniżej. Obecnie nie ma chyba kogoś, kto nie natknąłby się na placówki oznaczone jako "Montessori" - przedszkola oraz szkoły. Nazwa tych instytucji wychowawczo-edukacyjnych nawiązuje do nazwiska Marii Montessori, twórczyni programu. Metoda Montessori zakłada, że młody człowiek powinien osiągnąć jak najwięcej w rozwoju we wszelkich dziedzinach. Nie polega to oczywiście na "forsowaniu" umiejętności dziecka, ale na takim edukowaniu, aby możliwe było jak najpełniejsze rozwinięcie potencjału i wykorzystanie talentów. Zajęcia więc są tak zaprojektowane aby można było sprawdzić swoje zróżnicowane umiejętności. Nauka przez doświadczenie pozwala zarówno wzbogacić wiedzę ogólną, zadbać o koordynację fizyczną oraz w szeroki sposób rozwinąć zdolności społeczne. Dziecko Montessori nie jest więc określane jako na przykład "humanista" czy "dobre z wf-u" , a w związku z tym jako osoba, w przypadku której nie warto inwestować w rozwój innych umiejętności. W metodzie tej zakłada się, że młody człowiek ma wiele zdolności, a odpowiednie jego poprowadzenie pozwoli mu rozwinąć skrzydła.